Waarom Jezus? Leven.

Sinds mensenheugenis en door de Oudheid heen tot in het tijdperk van het rationele denken van het Modernisme, hebben mensen altijd in het bestaan van God geloofd en goden gehad. De oude Egyptenaren, Assyriërs, Babyloniërs, Meden en Perzen en oude Grieken en latere Romeinen hadden hun polytheïsme, een plethora aan goden. Joden, christenen en islamieten hebben hun monotheïsme, één God, Adonai of Allah. En Afrikaanse stammen hebben met hun bosgeesten en andere geesten hun animisme. Allemaal geloofden of geloven zij in een bovennatuurlijke wereld buiten de zichtbare werkelijkheid waar vanuit goden, geesten en krachten de zichtbare wereld in de gaten hielden, manipuleerden en mensen vaak angst aanjoegen. Zelfs toen wij Europeanen nog in berenvellen rondliepen en in grotten woonden, hebben ook Nederlanders goden gehad en nota bene hun kinderen geofferd om die gunstig te stemmen. Goden en geesten moesten worden gemanipuleerd en tevreden gehouden om misère te voorkomen. Hoe anders is Adonai, de God van Abraham, Izaak en Jakob, Die ook de God van de christenen is geworden: Hij jaagt geen angst aan maar kwam onder ons met grote affectie om ons te winnen, en nergens toe te dwingen hoezeer Hij ook op onze affectie en loyaliteit hoopte, en hoopt. En Hij stierf nota bene in onze plaats en betaalde zelf de prijs die Hij daarvoor vroeg.

Met de Renaissance van de 15e eeuw die uitmondde in de Verlichting van de 17e eeuw en de Romantiek aan het einde van de 18e, begin van de 19e eeuw, is er een shift gekomen in het denken van de mens over God, goden en de werkelijkheid. In de tijd van het Premodernisme was fide (geloof) de leidende drijfveer geweest maar fide maakte steeds meer plaats voor ratio (verstand) en de drang naar een betere wereld nu, verdrong het wachten op een betere wereld straks, wat de Kerk mensen altijd had voorgehouden, de hoop. Dr. Marinello verwoordde dat nieuwe denken, die nieuwe insteek in het dagelijks leven zo: "Pie in het sky bye and bye?! Stake on my plate, while I wait!"

Van Premodernisme naar Modernisme: Alles ging op de helling. In het premoderne tijdperk (het Premodernisme) was geloof heel gewoon, maar bijgeloof was het bijproduct en dat leidde tot veel misère in de tijd dat maar weinigen konden lezen en schrijven, laat staan studeren. Zelfs priesters die voorgingen konden niet lezen en schrijven en hun bijbel zelf niet bestuderen. Daardoor kun je elkaar veel wijsmaken. De opkomst van het rationele denken van het Modernisme heeft daar verandering in gebracht. Fide werd verdrongen door ratio. De latere Romantiek voegde er affectum aan toe toen de Romantici de Verlichting te kil en stoïcijns vonden en beleving terug op de culturele menukaart wilden hebben. De Romantici kozen voor het subjectieve boven het objectieve. Maar hoewel gezond verstand nodig is en voor verbetering gezorgd heeft, was het bijproduct van ratio niet bijgeloof maar ongeloof.

Wat is waar? Dat is de centrale vraag die alle culturele stromingen en filosofen stellen, en verschillende mensen kwamen met verschillende antwoorden. In het premoderne denken geloofde iedereen dat God bestaat en hoe de Kerk Hem interpreteerde was wie Hij is en hoe Hij denkt. Maar met de Renaissance begon er verzet te komen tegen de dominante dogma's die de Kerk leerde en tegen de autoriteit waarmee de Kerk ze oplegde. De Renaissance bracht een wedergeboorte van de klassieke Griekse oudheid en talen, met haar wetenschap en haar speculeren over de waarheid en de werkelijkheid en haar kunsten. De Renaissance werd uiteindelijk de definitieve breuk met het verleden en groeide uit tot het steeds radicaler scepticisme van de Verlichting toen de wetenschap geloof in twijfel trok en die twijfel met ontdekkingen kon onderbouwen. Galileo en Copernicus zijn daar een goed voorbeeld van toen zij ontdekten dat de aarde om de zon draait, niet de zon om de aarde wat de Kerk altijd had onderwezen. Wat wij met het verstand kunnen bewijzen werd de heersende gedachte in het Modernisme. De wetenschapper werd de man van de wedstrijd nadat de theoloog dat in het Premodernisme was geweest.

Van Modernisme naar Postmodernisme: Vandaag de dag bevinden wij ons in het culturele denken van het Postmodernisme: Niemand kan de waarheid weten, die moet je vooral zelf beleven. Zelfs de wetenschap heeft niet alle antwoorden en is niet objectief gebleken, is de gedachte. Die heeft ons bovendien niet aan een betere wereld geholpen dus wat maakt het uit dat je alles begrijpt , ook al kun je het bewijzen?, denkt de postmoderne mens. Bovendien, je dénkt het allemaal te begrijpen maar de relativiteitstheorie van Einstein is ook al achterhaald: niemand heeft een perfecte Eagle's ene view op de werkelijkheid van boven. Normen en waarden? Wat hebben die ons gebracht? Twee wereldoorlogen hebben het positieve mensbeeld en de positieve verwachting van een betere wereld om zeep geholpen. "Peace man, peace. Steek er een op, want die peace is er niet en komt er nooit. Creëer je eigen peace op jouw manier". Waar in het Premodernisme de theoloog de man van de wedstrijd was en in het Modernisme de wetenschapper, is in het Postmodernisme de entertainer het. Alles draait om beleving.

Science was waar het mee begon, maar voor sommigen is dat een geloof op zich geworden, scientism: het idee dat alles te bewijzen is, en dus waar. Maar wie kan bewijzen dat God er is? Is Hij er? Voor de postmoderne mens maakt dat allemaal niet uit. René Descartes die als vader van het Modernisme nog zei: dubito ergo cogito ergo sum ('ik twijfel dus ik denk dus ik besta') is achterhaald. Descartes begon met wat waar is te onderbouwen met zijn eigen bestaan aan te tonen. 'Ik kan bewijzen dat ik er ben want ik denk, daar twijfel ik niet aan, dus is het waar dat ik er ben; ik kan immers mijn eigen bestaan niet ontkennen want ik moet er zijn om te kunnen zeggen dat ik er niet ben, dus ben ik er'). Maar de gedachte dat wat ik kan bewijzen waar is, is alweer achterhaald, evenals dat de ontdekkingen van Newton en Einstein in hun tijd spectaculair waren maar nu alweer zijn ingehaald. Hoe meer ontdekking er worden gedaan hoe meer wij erachter komen dat niet alles te ontdekken is, er is steeds meer. Alle antwoorden leveren allemaal meer vragen op. De diepten zijn te diep om te ontdekken, zo zou ik het zeggen, maar je kunt niet over diepten spreken als die er niet zijn dus is Hij er.

De postmoderne mens gelooft niet dat wij iets kunnen weten (agnosticisme) en niet alleen dat niemand de waarheid objectief kan kennen maar dat er helemaal geen absolute waarheid is die buiten onszelf staat. Waarheid is hoe je het zelf ziet, beleeft en invult. 'It's in the eye of the beholder'. Alle waarheid is relatief, niet absoluut, en alle gezag dat het oplegt of voorschrijft moet dan ook worden uitgebannen of gemeden. Iedereen mag denken wat hij denkt, doen wat hij wil en vinden wat hij vindt, zolang wij elkaar maar in de waarde laten en elkaar niet de wetten voorschrijven. Of God bestaat weten wij dus ook niet. En als wij het al weten en desnoods kunnen bewijzen, wie zegt dat Hij is zoals de Kerk Hem voorspiegelt? Jacques Derrida claimt dat God een taalconstruct is, een cultureel concept, en dus niet bestaat.

Vanuit bijbels perspectief is het boek Richteren opnieuw relevant geworden? "In die dagen was er geen koning in Israël, een ieder deed wat goed was in eigen oog", schrijft het ons meerdere keren. Het boek laat ook zien waar het volk dan eindigt: met een schanddaad, een burgeroorlog, genocide en toch ook weer spijt. Maar de postmoderne mens doet daar niks mee, dat is de aard van zijn postmoderne denken.

Wat is waar? Verschillende culturele stromingen door de eeuwen heen hebben daarover dus nagedacht. 'De bijbel is waar', zul je zeggen, 'want God heeft die geschreven'. Maar dat is een stelling, een waarheidsclaim van een modernist, en de postmoderne mens zal daar zijn schouders bij ophalen. 'Niks is waar' kun je ook niet zeggen. Als niks waar is, dan kun je ook niet zeggen dat niks waar is, want dan is ook dat niet waar. 'We kunnen de waarheid niet weten', kun je ook niet zeggen, want ook dat is op zich al een waarheidsclaim en als die waar is, is die vals.

Is er een God? Hoe kunnen wij dat weten? Hij liet Zich zien, op vele wijzen en in alle tijdperken. Hij is met het verstand te doorzien, pende Paulus ons in zijn Romeinenbrief, we kunnen Hem aflezen in wat Hij heeft gemaakt (Psalm 19:1-6, Rom.1:26-27).

Ben je een rationeel mens als je in het bestaan van God gelooft? Is geloven in een God irrationeel? Ratio en affectum hebben geprobeerd om fide te ontkrachten maar ze waren altijd door God bedoeld om fide te ondersteunen in de tijd dat theologie nog de "queen of all sciences" was. Misschien keren wij weer terug naar het aloude geloof van onze vaderen, nu de wetenschap ons steeds meer vertelt dat zij de werkelijkheid wel kan beschrijven maar niet bevatten, en er wel een God moet zijn die dit allemaal gemaakt moet hebben, intelligent design? Zoals een van mijn andere profs het zei: "We can't comprehend Him but we can apprehend Him". En Zijn schoonheid en genade brengen je op je knieën wanneer je ze ziet en aan den lijve meemaakt. Ze brengen je in overgave op het altaar waar je voor Hem in vlammen op wil gaan als welriekend reukwerk, voeg ik er aan toe.

"Ja hoor, God bestaat. Ik heb Hem vanochtend nog gesproken" (Visje). Je kunt niet praten met Iemand die er niet is tenzij je een lunatic bent. Ik geloof in Hem, en wanneer ik mijn leven aan Hem besteed ben ik misschien in de ogen van mensen alsnog een lunatic. In elk geval, om alles te verklaren heb ik meer geloof vnodig om te geloven dat Hij níet bestaat dan dat Hij wel bestaat. Het lijkt mij onwaarschijnlijk dat er eerst niks was en toen alles, dat iets voorkwam uit niets en dat ook nog bij toeval. De vraag is: Wat moeten wij dan met Hem? Daar schrijft de bijbel ons over.

Sinds mensenheugenis hebben mensen goden gehad. De goden waren zekerheden om je aan vast te grijpen in een anders onzekere wereld. Ze waren er ook om je aan voorspoed te helpen als het je lukte ze gunstig te stemmen. Daar moest je dan wel hard je best voor doen.

Omdat iedereen zichzelf te goed wil doen en niemand op ellende zit te wachten, zwichten mensen massaal voor illusie. Velen zijn daardoor onder de religieuze manipulatie terechtgekomen van angst. Hoe serieuzer je de goden nam, hoe dieper je in hun greep belandde. Je moest je best doen om die goden niet tegen je te krijgen. Alhoewel de goden er waren om je te helpen, waren het psychologische tirannen die met hun boze geesten iedereen angst aanjoegen. Hele volksstammen hebben kinderen geofferd en zichzelf geweld aan gedaan als gevolg van religieuze illusies. Het erge is: Ze hebben nooit één zegen gebracht want ze zijn dood, doof en stom, zegt de bijbel. God scheldt ze uit: de stomme afgoden (Hab.2:18, 1 Cor.12:2). En Hij zei er ook vaak bij: Hoe kun je zo stom zijn dat je op valse zekerheden vertrouwt en er zulke gekke dingen voor overhebt?!

De God van Abraham, Izaak en Jakob die wij dienen, Adonai, is anders. Hij was hier onder ons en ontfermde Zich over onze ellende, nam de verantwoordelijkheid voor onze verkeerde keuzes en nam de schuld en alle effecten daarvan erbij toen Hij stierf aan het Kruis. Hij is een goede God, en je kunt je leven rustig aan Hem toevertrouwen. Niet alles zal gaan zoals jij wilt, maar Hij is altijd op je welzijn uit, niet je ongeluk. Hij dreigt niet. Het offer dat Hij vroeg is al gebracht, en het enige dat Hij wil is jou, je hart en leven (Joh.4:21-23). Hij zal je goed doen wanneer je bij Hem thuiskomt. Hij wilde je en maakte het mogelijk. Hij is altijd op je heil en geluk uit geweest.

Alle wereldbeschouwelijke geloofssystemen prediken dat je jezelf moet verlossen en verlichten, en in sommige daarvan ga je, wanneer het is gelukt, daara helemaal op in het niks van het Al. Dat lijkt me een depri gedachte eerlijk gezegd. Dat niet alleen: niemand kan zichzelf aan zijn eigen haren uit het moeras omhoog trekken. Daar heb je de hand van God voor nodig. Jezus Christus is die Hand. En dat is hoop: Gods arm is niet te kort om je te verlossen en Zijn oor niet onmachtig om je schreeuw te horen (Jes.50:2, 59:1). Wat je situatie ook is, God kan je eruit halen. Corrie ten Boom zei dat zo: "Geen put is zo diep dat God niet nog veel dieper is". Grijp Zijn arm, zou ik zeggen.

Politieke ideologieën en religieuze geloofssystemen streven allemaal naar die betere wereld met de idealen die zij hebben en de onderliggende levensfilosofie die ze drijft. De verschillende geloofssystemen en filosofieën prediken in essentie dat de mens voor meer is bestemd dan de werkelijkheid van zichzelf en om zich heen die hij nu beleeft. Ook de bijbel heeft het daarover. Welke ideologie of visie is waar, of het meest aannemelijk? Wat is het ware geluk en hoe bereik je het? Daarop hebben zij allemaal een ander antwoord.

Een betere wereld is het ideaal dat iedereen daarbinnen nastreeft. Velen hebben het idee of het gevoel dat zij voor meer zijn bestemd dan er nu is, een hoger doel dan de dagelijkse beslommeringen die ons bezighouden. Wereldleiders streven op hun manier naar een heilsstaat, maar God had die al van voor wij er waren voor ogen: Hij wilde ons hier hebben en bestemde ons voor het Koninkrijk (Matt.3:2, 4:17, 10:1-6).

Een menselijk systeem kan je niet verlossen van jezelf en ook een religie kan dat niet. Je hebt er een Persoon voor nodig die een relatie met je aan wil gaan, Jezus Christus. Hij brengt je thuis bij God. Hij is de kapitein van ons geloof en neemt ons mee in Zijn trein (Efz.4:8). "Hop on the bus", zou ik zeggen.

Allereerst: Hij wendde de woede van God over zonde van ons weg zodat wij vrede met God kunnen hebben (Rom.5:1). Jezus nam het ultieme effect van de zonde, de dood, scheiding van God, zodat wij voor altijd bij God kunnen zijn, verzoend met Hem (2 Cor.5:17-21). Hij stierf in onze plaats. Hij is onze Advocaat geworden die voor ons pleit bij onze Vader (1 Joh.2:1, Heb.7:25). Hij nam de veroordeling weg waaronder wij stonden (Rom.8:1-2) en plaatste ons in het Leven.

In de Tenach, het Oude Testament, wordt Hij, en wat Hij zou komen doen, aangekondigd in Jesaja 52:13-53:12. Het Nieuw Testament, het Hebreeuwse berith chadasha (Jer.31:31-34), schrijft het in een notendop in 1 Corinthiërs 15.

Ten tweede: Hij is Gods openbaring. Jezus is de openbaring van God zelf. Hij maakt ons God bekend zoals Hij is, en daarmee ben je voor de rest van de eeuwigheid aan Hem gekluisterd. Hij is een fenomenale Verschijning. Hij zei: Wie Mij heeft gezien, heeft de Vader gezien (Joh.14:9). Uniek als de Zoon, liet Hij de Vader zien bij Wie Hij vandaan kwam en waar Hij nu is (Joh.1:18). Hij is de afdruk van Gods Wezen en oogverblindende afstraling van Zijn heerlijkheid, de finale Profeet (Heb.1:3). Jezus is de volmaakte Spiegel in Wie wij God zien en leren kennen zoals Hij is, wat Hij Zelf graag wil (Johannes 17:3), en waarin wij ook onszelf zien en dan soms liever de andere kant op kijken. Maar de belofte van Jezus is dat wij op Hem zullen lijken (Rom.8:28-29, 2 Cor.3:18).

Ten derde: Hij bereidt een nieuwe wereld voor die in Opbaring 20-22 wordt beschreven. The best is yet to come. De hoop van christenen is de verlossing van deze wereld en van zichzelf (Rom.8:21-23, 7:22-25). Alhoewel zij Jezus hebben leren kennen en door Hem en Zijn plan zijn gegrepen, moet de volheid waarop zij wachten nog komen. Hoop die gezien wordt is geen hoop omdat je het al hebt (Rom.8:24), maar omdat God gesproken heeft weten wij dat het gaat komen. Immers, God is geen mens dat Hij liegen zou of van gedachten verandert (Numeri 23:19, Titus 1:2). Wat God gesproken heeft, gebeurt (Jesaja 40:8). Hij is de eeuwige God (Jes.40:28).

Wie de Zoon heeft, heeft het leven (1 Joh.5:12, Joh.3:36, 5:12, 1 Joh.2:23). Wie zich in geloof met Hem verbindt keert terug naar de Vader die Zijn armen om hem heen slaat (Luke 15:11-32). In Jezus kom je terecht waar Hij is: aan de boezem van God, het hart van de Vader (Joh.1:18). Dan ben je in heaven's embrace.

Jezus zei: Wie Mij liefheeft, zal geliefd worden door mijn Vader en Ik zal hem liefhebben en Mijzelf aan hem openbaren. (Joh 14:21). Wij zullen tot hem komen en bij hem wonen (Joh.14:23). Dat is Heaven's Embrace. Het vooruitzicht is dat God Zelf bij ons zal komen wonen in de nieuwe wereld (Opb.21:3, 22:3). Zoals de Zoon onder ons tabernakelde (Joh.1:14), zal God Zelf dan onafgebroken blijven, wat de Vader altijd wilde.

Zonde is je doel missen. Dat is dat wij niet langer het sprekend beeld van God zijn zoals Hij bedoelde toen Hij ons schiep (Gen.1:26-28). Gods doel is dat we de imago Dei, Gods beeld op aarde zijn in/met onze hele mens. Dat is hoe God het ontwierp.

Dat was zo voordat de boze, de oude slang, Gods ontwerp aantastte door de intrede van rebellie tegen God en zonde, en hij de mens een injectie van wantrouwen, achterdocht naar God gaf.

De mens wilde zichzelf tot wet zijn, zelf bepalen wat goed en niet goed is (Gen.3). Door zonde is niemand meer helemaal de heerlijkheid van God op aarde. Onze natuur, karakter, wezen, wandel in het leven, gedachten, gevoelens en zelfs ons lichaam zijn aangetast door de (effecten) van die zonde.

Ieder mens is corrupt geraakt. Paulus schrijft: "God waarachtig (Hij is wie Hij zegt dat Hij is. Hij is echt) en ieder mens leugenachtig" (wij niet) (Rom.3:4). Iedereen heeft gezondigd en mist die heerlijkheid van God te zijn (Rom.3:23).

Jezus als de unieke Zoon is Gods totale evenbeeld (Heb.1:1-3).

Maar er is ook goed nieuws: Door Hem is herstel mogelijk. Gods doel met ons is dat wij opnieuw worden wie Hij bedoelde: het evenbeeld van de Zoon. Hij gebruikt er alles voor om dat in ons te bewerken (Rom.8:28-29). Uiteindelijk zullen wij het zijn (Rom.8:21-23). Niets kan Hem stoppen (Phil.1:6).

Maar er is hoop: God gaat bezig ons weer te herstellen naar het Beeld van Zijn Zoon zodra wij ons met Hem, Jezus, verbinden in geloof. Ons doel is weer het beeld van God te zijn in de totale mens die wij zijn (1 Thess.5:23). Dan ben je als de Zoon zelf, als Jezus. Je bent gekend, gekozen, bestemd, geroepen, gerechtvaardigd en verheerlijkt, en je groeit (Rom.8:29-30). Hoe meer je met God omgaat, hoe meer je Hem ziet en hoe meer je Hem ziet hoe meer je op Hem gaat lijken (2Cor.3:18).

Je bent bestemd om met Jezus te regeren in Zijn Koninkrijk. Wat je nu opgeeft om achter Jezus aan te gaan weegt niet op tegen wat je zult hebben wanneer Hij straks naar beneden komt en zal regeren over Zijn wereldwijde Koninkrijk (Lucas 19:11-21, Opb.20-22, Matth.19:28).

Indien wij alleen voor dit leven onze hoop op Christus hebben, dan zijn wij de beklagenswaardigste van alle mensen, pende Paulus aan de Corinthiers die dachten dat er geen opstanding is (1Cor.15:19). Het gaat niet om nu, zou je kunnen zeggen dat Paulus bedoelde. The best is yet to come! De Corinthiers dachten dat ze nu al, in deze eeuw, toen al, koningen waren geworden en regeerden en ze gingen er prat op (1Cor.4:7-8).

Maar Paulus maakte hen duidelijk dat dat nog niet zo was, alleen al omdat hij zelf en de apostelen als uitvaagsel, ten dode verdoemd, een schouwspel voor engelen en mensen waren geworden (4:9-13). Al hebben wij nu al wel de krachten van de toekomende eeuw gesmaakt (Heb.6:5) door de Heilige Geest die ons is gegeven als onderpand, als garantie op het beste, de volheid die komt (Efz.1:14), onze hoop is de Wederkomst (Titus 2:15) en de regie met Christus daarna wanneer wij als koningen zullen regeren (Lucas 19:11-27, Opb.19:11-20:4-6).

Van pijn naar power: De Wederkomst is in Openbaring 19 en de vestiging van het Koninkrijk des hemels daarna in Openbaring 20 (Matt.3:2, 4:17, 9:1-6, Jes.11). Jezus kwam eerst als een lam, rijdend op een ezel (Mattheus 21), dan komt Hij als de leeuw (Opb.5:5), de Rijder op het witte paard (Openbaring 19, Mattheus 24:30-31, Zacharia 14). Hij ging toen, na door de Messiaspoort te zijn gegaan en langs de Olijfberg te zijn gereden vanuit Bethanië waar Zijn vrienden Maria, Martha en Lazarus woonden, eerst linksaf naar de Tempel om die schoon te vegen van zonde om Zacharia 9:9 te vervullen in plaats van rechtsaf om naar de Antoniaburcht te gaan en daar met de Romeinen af te rekenen. Maar dan staan Zijn voeten op de Olijfberg die in tweeën zal splijten en zal Hij Zacharia 14:4 vervullen, en zal Hij de Troon van David nemen die de Zijne is (2 Samuel 7:12-16, Jes.9:5-6, Lucas 1:32-33). Hij leed op aarde eerst pijn, dan heeft hij hier alle power.

Van plaatselijk naar wereldwijd: Hij kwam eerst plaatselijk, in Israel, dan regeert Hij wereldwijd, over Zijn Koninkrijk dat reikt van oost naar west en van noord naar zuid. Niks zal niet onder Zijn regie zijn. Niemand zal aan Hem ontsnappen: Elke knie zal zich buigen en alle tong zal belijden dat Hij Heer is (Jes.45:23, Rom.14:11, Fil.2:10-11). De aarde zal vol zijn van de heerlijkheid en kennis van de Here zoals de wateren de bodem van de zee bedekken (Jes.11:9). Van conflict naar stakende kanonnen: Oorlog zal stoppen (Micha 4:2-3). Er zal vrede zijn tussen mensen en tussen mensen en dieren en tussen dieren onderling en er zal totale gerechtigheid zijn zonder enig kwaad (Jes.11:1-8). De relaties tussen de generaties zullen zijn hersteld (Mal.4:6). De aarde zal vol zijn van harmonie wanneer de Messias als de Vredevorst, de Sar Shalom van Jesaja 9:5-6 zal regeren over Zijn Messiaanse Vrederijk en alle kanonnen staken bij gebrek aan munitie.

De opstanding van Jezus op de 3e dag predikt de hoop op onze eigen opstanding. Jezus zei nota bene driemaal in een speech dat Hij wie van Hem zijn zal opwekken ten jongste dage (Joh.6:40-54) en alle anderen zullen volgen (Opb.20:4-6). Alhoewel wij nu al eeuwig leven hebben ontvangen, zal ons lichaam uit het graf herrijzen wanneer Christus komt (1Thess.4:13-18, Daniel 12:2-3, Opb.20:4-6). De rechtvaardige struikelt nu nog zevenmaal staat weer op (Spreuken 24:16, Daniel 11:33-35), maar dan zullen de rechtvaardigen stralen als de zon in het Koninkrijk van hun Vader zonder enig gebrek (Matt.13:43, Daniel 12:3). Er wacht een hemels verheerlijkt lichaam (1Cor.15:51-52, Fil.3:21). Het aardse moet het hemelse aandoen en je hebt het nodig om in het Koninkrijk eeuwig te regeren (1Cor.15:53). Ook de schepping zal verheerlijkt worden door een wedergeboorte (Rom.8:21-23).

Daarom zeggen we: R.I.P. Dat is niet: “Rest in Peace”. Maar: “Risen in Power”!

Alhoewel wij nu al aan het werk zijn met onze van God gegeven potenties (Mattheus 25:14-46), verwachten wij het herstel van alle dingen: De hemel heeft Jezus opgenomen en nu is de tijd van berouw en inkeer totdat Hij wederkomt en alles, zoals het was voor de zondeval in Genesis 3, opnieuw opricht (Hand.3:19-21). Nu is de tijd van Gods genade en geduld, en Hij wacht tot iedereen de kans heeft gehad om op Zijn aanbod en roep in te gaan (2 Petrus 3:9, 1 Tim.2:4, 1 Petrus 3:20, Titus 3:5).

Jezus sprak over de wedergeboorte van alle dingen (Matt.19:28) en Paulus schreef dat alles wat is gemaakt in barensnood is (Romeinen 8:21-23). Met andere woorden: er is hoop want er is een geboorte aanstaande en de weeën van nu wegen niet op tegen de heerlijkheid die er dan zal zijn, schrijft hij erbij (Romeinen 8:17-39). Ons zuchten zal worden verruild voor zegen en eeuwige zaligheid, en ons hijgen voor hemelse heerlijkheid. Jezus onderwerpt alles aan Zijn voeten en de laatste vijand die overwonnen zal worden is de dood (1Cor.15:22-26). Werk je eraan mee? Dan zal ook Jeruzalem hersteld worden (Hand.1:6-7, Sef.3, Hand.15:13-18, Amos 9:11-14, Opb.20-22) en zal heel Israël aan Zijn boezem verkeren (Jer.31:31-34, Eze.36:25-27, Joel 2:28-32, Rom.11-25-27...).

Wat de eerste Adam in Genesis 3 aan de duivel is kwijtgeraakt wordt door de laatste Adam weer van hem teruggenomen en hersteld (1Cor.15:45). De kop van de oude slang die Adam misleidde, de duivel, de draak in Openbaring 12, 13, 16 en 20, zal vermorzeld worden zoals God voorspelde in Gen.3:15 en Opb.20:2.

Als er een hoofdstuk is waar je de kern van het evangelie samengevat vindt, dan is dat 1 Corinthiers 15. Paulus pent daar de boodschap die hij predikt zoals hem is overgeleverd.

In vers 1-11 schrijft hij de kern: Ik maak u bekend, broeders, het evangelie, dat ik u verkondigd heb, dat gij ook ontvangen hebt, waarin gij ook staat, 2 waardoor gij ook behouden wordt, indien gij het zó vasthoudt, als ik het u verkondigd heb, tenzij gij tevergeefs tot geloof zoudt gekomen zijn. 3 Want vóór alle dingen heb ik u overgegeven, hetgeen ik zelf ontvangen heb: Christus is gestorven voor onze zonden, naar de Schriften, 4 en Hij is begraven en ten derden dage opgewekt, naar de Schriften, 5 en Hij is verschenen aan Kefas, daarna aan de twaalven. 6 Vervolgens is Hij verschenen aan meer dan vijfhonderd broeders tegelijk, van wie het merendeel thans nog in leven is, doch sommigen zijn ontslapen. 7 Vervolgens is Hij verschenen aan Jakobus, daarna aan al de apostelen; 8 maar het allerlaatst is Hij ook aan mij verschenen, als aan een ontijdig geborene. 9 Want ik ben de geringste der apostelen, niet waard een apostel te heten, omdat ik de gemeente Gods vervolgd heb. 10 Maar door de genade Gods ben ik, wat ik ben, en zijn genade aan mij is niet vergeefs geweest, want ik heb meer gearbeid dan zij allen, doch niet ik, maar de genade Gods, die met mij is. 11 Daarom dan, ik of zij, zó prediken wij, en zó zijt gij tot het geloof gekomen. (1Co 15:1-11 NBG)

Nadat Paulus ingaat op het ongeloof van sommigen in de verzen erna (15:12-20) pakt Paulus de draad weer op en gaat hij vanaf vers 20 in op de effecten, Gods agenda tot en met de Wederkomst, en de ontknoping van de wereldgeschiedenis. Er is hoop, het beste komt: de heerlijkheid van God met het herstel van alle dingen (Hand.3:21, Rom.8:21-23, Opb.20-22, 1 Cor.15:51-52, Fil.3:21). Inderdaad, Christus onder u, de hóóp der heerlijkheid (Col.1:27). Hoop die gezien wordt is geen hoop want je hebt het al (Rom.8:24). Maar met de geloofshelden van Hebreeën 11 die het allemaal zagen komen (Heb.11:1) maar ondanks hun geloof niet kregen wat zij in de verte zagen maar er wel alles voor over hadden toen zij eropaf snelden, (Heb.11:37-39), snellen wij vooruit naar de nieuwe wereld en geven niet op (Heb.12:1-2). Dit is het evangelie waarin wij geloven, en alle afwijkingen ervan missen de kern.

Ja, er zijn evangeliën die een andere boodschap brengen dan het apostolisch evangelie van 1Corinthiërs 15.

Paulus stelde aan de Corinthiërs in zijn 2e brief de vraag of zij soms een andere Jezus hadden en een andere geest hadden ontvangen. Hij schrijft dat zij van Jezus afgetrokken kunnen worden (2 Cor.11:1-4). Aan de Galaten schreef hij dat hij zich afvroeg wie hen betoverd had met een ander evangelie dat het niet is (Gal.3:1), en dat, zelfs als hij en zijn team een ander evangelie zouden prediken dan eerder, zij vervloekt zouden zijn (Gal.1:6). Het verbaast mij dat jullie je zo makkelijk laten afbrengen van degene die jullie door de genade van Christus geroepen heeft, tot een ander evangelie en dat is geen evangelie, geen goed nieuws, schrijft hij (Gal.1;6-7). Allemensen, dat zou alle predikers en hun toehoorders alert moeten maken. Wat houden wij elkaar voor? Wat prediken wij op onze podia? Welke Jezus is de ware? De Jezus die de bijbel predikt, niet die ons uitkomt. Steeds opnieuw klinkt in de epistels en de bijbel de oproep om eenvoudige toewijding aan Hem, zoals in Israël in het "shema" van Deuteronomium 6:4 klonk dat de Hére God is, en niemand anders. Maar telkens opnieuw ligt er ook afleiding of verwarring om de hoek zoals in Genesis 3.

1. Welvaartsevangelie: Sommigen prediken dat Jezus kwam om ons aan welvaart te helpen, ons rijk te maken en materieel gezegend te zien. Voor hen is God vooral een Zegengever en een Geldautomaat. Geef ons heden onze dagelijkse flappen, je geloof is de pincode. Hoe meer geloof je hebt, hoe meer je pinnen kunt van God. Deze boodschap vindt gretig aftrek in onze westerse consumptiecultuur en bij mensen die minder bedeeld zijn. Maar in 1 Corinthiërs 15 lezen wij niet dat Paulus dit predikte. Wij lezen zelfs niet dat Jezus kwam om de zieken genezen, wat Hij zelf wel vaak deed, maar dat wij in de toekomst een verheerlijkt lichaam zullen krijgen wanneer Jezus terugkomt.
   
   
2. Met het welvaartsevangelie komen vaak ook twee andere gedachten op de menukaart van de Kerk: Koninkrijk-Nu en Word of Faith.
   
   Koninkrijk-Nu leert dat het Koninkrijk van de hemel, dat Jezus en de apostelen predikten (Matt.3:2, 4:17, 10:1-6), op aarde al helemaal is begonnen toen Jezus aan het Kruis Zijn legendarische woorden "het is volbracht" sprak (Joh.19:38). Alle voorzieningen en zegeningen van het Koninkrijk zijn dan ook nu direct beschikbaar en het Koninkrijk van de hemel is nu op aarde realiseerbaar wanneer de Kerk daarin actief wordt (postmillennialisme), is de gedachte. Het probleem met deze leer is dat wij, ondanks dat wij door de kracht van de Heilige Geest hier en daar wel de tekenen hebben dat het Koninkrijk in volheid komt, al 2000 jaar de kenmerken van het Koninkrijk niet blijvend gerealiseerd zien die zijn voorzegd. Uitgerekend de Kerk bewijst dat. Aanhangers van deze leer hebben vaak moeite met het verhaal van Job en teksten zoals 2 Corinthiërs 12:7 waar staat dat, vanwege het uitzonderlijke van Paulus' openbaringen, hem een engel des satans gegeven was om hem met vuisten te slaan, wat God toestond in genade. Als de duivel is verslagen en het Koninkrijk is begonnen, vooral in de Kerk, wat doet de satan dan in het leven van Paulus?, zou je zeggen. Zo zei Jezus ook dat wij in de wereld verdrukkingen zullen lijden (Joh.16:33). Maar het teken van het Koninkrijk is dat er geen verdrukkingen meer zijn, dat alles pais en vree is en dat alle conflict is omgeturnd in harmonie. De wolf zal bij het schaap verkeren zonder die tot ontbijt te maken en de berin zal zich neerleggen bij de koe zonder haar tanden in haar te zetten en haar als biefstuk te veroberen. Er zal harmonie tussen mensen zijn wanneer zij hun zwaarden tot ploegscharen omsmeden en elkaar niet meer tot oorlog uitdagen (Micha 4:2-3, Jes.11:6-10). Het is daarvoor nodig dat de Vredevorst zelf lijfelijk aanwezig is en Hij komt met de Wederkomst in de wolken. Nu is er nog verdeeldheid en is er verwarring, zo getuigt de aanwezigheid van deze leringen zelf.
   
   Word of Faith: Met het welvaartsevangelie en Koninkrijk-Nu komt vaak ook een derde gedachte: Je krijgt wat je belijdt. Jouw woorden bepalen jouw werkelijkheid. Jouw word of faith is bepalend voor wat je hebt. Als je genoeg geloof hebt, zul je ontvangen wat je claimt op grond van het volbrachte werk van Jezus aan het kruis. Alsof je met de euro van je gebod (een gebed is niet meer nodig in deze gedachte) de gehaktbal van je genezing of zegen uit God kunt trekken, die tot een FEBO automaat is geworden. Hoewel woorden kracht hebben, is deze gedachte niet in de bijbel terug te vinden. Een tekst die veel wordt aangehaald is Spreuken 18:21: Dood en leven zijn in de macht van de tong. Maar niet alles wat wij belijden krijgen wij. Gelukkig maar. En God is niet te vangen in een wiskundige formule. Hij is een relationele God en gebed is geen middel om te krijgen wat je wilt hebben maar om jezelf weg te geven in relatie. En de zieken genezen niet altijd: Paulus moest Trofimus ziek in Milete achterlaten (2 Tim.4:20). Hij gaf Timoteüs het advies een weinig wijn te gebruiken voor zijn zwakke gezondheid (1 Tim.5:23). Paulus had zelf een doorn in het vlees die God niet wegnam maar toestond om hem nederig te houden (2 Cor.12:7). Alle apostelen gaven hun leven als martelaren voor hun geloof in de opgestane Jezus. Had Paulus niet genoeg geloof? Dat lezen wij niet. Wat voor antwoord heeft de Word of Faith beweging, je krijgt wat je belijdt aan de 360 miljoen christenen die wereldwijd lijden om hun geloof in Jezus? De vraag is óók of wij genezing-nu kunnen claimen in het Kruis, wat het "door Zijn striemen zijn wij genezen" zou betekenen (Jes.53:5, 1 Pe.2:24). Als wij genezing-nu kunnen claimen in het Kruis, waarom zijn de gaven van genezingen van de Heilige Geest dan nog nodig, volgens Paulus (1 Cor.12:28). En als mensen niet gelijk genezen zijn wanneer zij bij het Kruis komen tijdens hun bekering, mogen wij er dan wel vanuit gaan dat hun zonden zijn verzoend? In elk geval, Paulus rept met geen woord over "je krijgt wat je belijdt" in 1 Corinthiërs 15 en de druk die deze gedachte op mensen legt alsof zij zelf hun geluk bepalen en hun werkelijkheid maken, en ook nog wat hun overkomt, is niet uit de bijbel. Bovendien is geloof een gave van God, door genade gegeven en sommigen hebben er meer van (Efz.2:6-8, Rom.12:3, Efz.4:7).
   
   Overigens dachten ook de Corinthiërs al in hun tijd dat het tijd was om te regeren (1Cor.4:8). Maar hun eigen realiteit liet het tegenovergestelde zien, schreef Paulus in zijn brieven aan hen. Met de Koninkrijk-Nu leer kwam ook bij de Corinthiërs de koning-nu houding, en de valkuil van hoogmoed en zelfverheffing. Aanhangers van deze gedachteschool vergeten dat wij nog met onze menselijke natuur opgescheept zitten en dat de finale verlossing ervan pas komt bij de Wederkomst. De zonen Gods komen pas openbaar bij de verlossing van hun lichaam, hun soma dat een voertuig is van hun sarks, hun vleselijke zondige natuur (Rom.8:21-23). In Christus ben je wel bevrijd van je oude mens, wat de doop bekrachtigt (Rom.6), maar je worstelt ook nog met de effecten en werkingen van je oude natuur, je vlees, zonde (Rom.7, Gal.5, Heb.12). Je vrijheid is wel gekomen, maar die is geen aanleiding om te zondigen (Gal.5:13). In Christus ben je een nieuwe mens, maar op aarde is je oude lichaam en oude wet van zonde en dood nog werkzaam, waarom je worstelt (2 Cor.5:17, Gal.6:15).
   
   Het probleem met Koninkrijk-Nu is dat Jezus’ zendingsopdracht bij Zijn vertrek nooit was dat de discipelen koningen moesten maken maar discipelen (Matt.28:18-20), en dat Hij nooit zei dat zij de Heilige Geest zouden ontvangen om op aarde te regeren maar dat zij kracht zouden krijgen om te getuigen (Hand.1:8). Waarvan? Dat Jezus kwam, onder ons was, stierf aan het kruis, begraven werd in een graf zoals wij maar na drie dagen opstond om naar de hemelen te gaan waar vandaan Hij zal wederkeren om op aarde Zijn Koninkrijk te vestigen en een nieuwe werkelijkheid te brengen waarin de dood verzwolgen is en de kop van de slang vermorzeld (Gen.3:15, Joh.1:14, 1 Cor.15, Daniel 7:13, Handelingen 1, Opb.19-22). Dit is het apostolisch profetische evangelie dat Paulus pende in 1 Corinthiërs 15, niet dat Jezus kwam om ons aan welvaart, succes en welzijn te helpen. Die kracht hadden zij ook nodig, op vele wijzen en niet in de laatste plaats voor hoe zij bijna allemaal aan hun einde kwamen. Velen, de eerste discipelen en apostelen niet in de laatste plaats, hebben hun leven gegeven als martelaren voor hun apostolische passie om Jezus aanbeden te zien worden onder de natiën. Zij hebben nooit geregeerd maar enorm geleden. En de latere Kerk die met Paus Innocentius III aan het hoofd rond 1200 AD en Bonifatius VIII rond 1300 AD inderdaad de wereld regeerde, werd corrupt. Daarmee bewezen zij dat ook gelovigen nog worstelen met zonde (Gal.5, Rom.7) en dat de zonen Gods pas openbaar komen bij de finale verlossing, de wedergeboorte van alle dingen, de verlossing van hun lichaam en daarmee van hun menselijke natuur (Rom.8:21-23, Opb.19:28). Wij hebben nu al wel de krachten van de toekomende eeuw geproefd (Heb.6:5) en de Geest als onderpand, garantie al ontvangen (Efz.1:14), maar die eeuw zelf is er nog niet want zij komt pas bij de Wederkomst (Opb.20-22). Snel nu vooruit naar de finish over Jezus de Weg (Joh.14:6), reken onderweg af met alle ballast, zonde (Heb.12), want wij hebben een grote menigte die ons aanmoedigt langs de kant (Heb.11).
   
   Het hoofdstuk waarin Paulus de echte evangelieboodschap schrijft die doorgaat onder de noemer "apostolisch evangelie", 1 Corinthiers 15, beschrijft geen Koninkrijk-Nu ideologie maar de boodschap dat genade en verzoening Gods reactie is op berouw en bekering, de bijbelse apostolische theologie (Hand.3:19-26, Lucas 15:11-32). Verzoening werd mogelijk door het Kruis, de genezing van onze relatie met God, en onze hoop is de opstanding later. "God heeft in de eerste plaats voor jullie zijn Knecht doen opstaan en Hem tot jullie gezonden, om jullie te zegenen, door een ieder van jullie af te brengen van zijn boosheden", predikte Petrus (Hand.3:26). De zegen is dat je verzoend wordt met de hemel en dat je vrijkomt van je boosheden. Je hele natuur zal worden getransformeerd (Rom.12:1-2). De rechtvaardigen vallen nu nog zevenmaal, compleet (Spr.24:16), maar zullen uiteindelijk stralen als de zon in hun Váders Koninkrijk, niet het hunne (Matt.13:43), als de glans van het uitspansel (Daniel 12:3). Jezus was de eerstgeborene uit de doden en nadat Hij in een verheerlijkt lichaam de aarde doorkruiste en de hemelen inging bij de Hemelvaart nam Hij plaats aan de rechterhand van God om voor ons te pleiten (Col.1:18, Opb.1:5, Heb.7:25). Hij is de eersteling van de Grote Oogst die komt en in Handelingen 2 begon (1 Cor.15:20). Paulus predikte een gekruisigde Christus (1 Cor.1:23), die stierf in onze plaats om de woede van God af te wenden op Zijn Zoon (Jes.52:13-53:12). De vraag van het evangelie is niet: Ben je al aan het regeren maar ben je al met je Vader verzoend? Uitgerekend het Kruis werd de plaats waar dat gebeurt.
   
   
3. Welzijnsevangelie: Sommigen denken dat God er vooral voor hun welzijn is en dat Jezus stierf om hun levensdroom geen nachtmerrie te laten worden. Voor de gemiddelde Amerikaanse tiener en twenner is God een kruising tussen een goddelijke Butler en kosmologische Therapeut, zo is uit onderzoek gebleken (Skye Jethani, "With"). God is de Super Psycholoog die op je welzijn uit is en de Kerk moet je goed doen voelen over jezelf en je aan identiteit helpen. Berouw is niet meer de kern, psychologie is dat, en een consumptiecultuur is het effect. Maar hoewel God onze vooruitgang wil en niet onze ondergang, zijn wij in het welzijnsevangelie zelf het centrum van onze Godsbeleving geworden. Wordt zo Zijn eer te grabbel gegooid in de theologie van een te kleine God? Onze vooruitgang is misschien niet zozeer ons succes maar dat wij op Jezus gaan lijken (Rom.8:29). God gebruikt daar óók pijn bij, moeiten (Rom.8:28, Job 42:5-6).
   
   De Vader vraagt: Ik heb een droom, wil jij Mij helpen die waar te maken? Niet, Ik dien jou, maar jij dient Mij. Ik ben er niet voor jouw glorie, jij bent hier voor het Mijne (Efz.1:6, 12, 14). Mag Ik Mijn passie met je delen en kan Ik Mijn hart bij jou kwijt: dat alle mensen thuiskomen door Mijn Deur, Jezus (Joh.10:9)? Wat mag het je kosten om dat te zien gebeuren? Ik zal met je zijn als jij met Mij bent (Matt.28:20, 1 Samuel 2:30, Jak.4:6-8).
   
   
4. Feministische theologie predikt dat Jezus kwam om elke vrouw te bevrijden van de onderdrukking door de man. Deze gedachte vindt gretig gehoor in Westerse kerken op het noordelijk halfrond en is bedacht door een vrouw. Hoewel God nooit uit is op vrouwenonderdrukking, is emancipatie ook geen kernthema op Gods apostolische agenda van redding volgens Paulus in 1 Corinthiërs 15. Als het eerste er niet is heb je overigens het tweede niet nodig. Laten alle vrouwen de eer van God zijn en tot totale bloei komen, en alle mannen zich daarvoor inzetten! Lucas zet de vrouwen in zijn evangelie overigens in een zeer positief licht, en dat is voor een Griek in zijn Griekse context waarin vrouwen in het geheel niet meededen, opmerkelijk. Overigens trok hij veel op met Paulus die volgens sommigen niet zo vrouwvriendelijk zou zijn geweest vanwege zijn verbod-teksten. Maar uitgerekend het Lucas’ evangelie is deels de interpretatie van Paulus, zoals Markus’ evangelie geheel de interpretatie, het verhaal is, van Petrus. Feministische theologie is geen deel van het apostolisch evangelie en geen kernthema op Gods agenda maar wel een effect. Wanneer Jezus mannen aanraakt dan zullen zij hun vrouw tot bloei brengen (Efz.5:21-33).
   
   
5. Bevrijdingstheologie predikt vooral op het Zuid Amerikaanse continent dat Jezus kwam om mensen te bevrijden van politieke onderdrukkers. Dat vindt gretig aftrek in landen waar dictators de macht hebben. Ook in Israël was de verwachting dat de Messias met de Romeinen af zou rekenen (Mattheus 21, Lucas 19:11, Hand.1:6-7, e.a.). Hoewel God uit is op de bevrijding van iedereen, ook van politieke onderdrukking, straks helemaal wanneer het Koninkrijk des Hemels naar beneden komt en de bevrijdende dienende Koning de Troon van David neemt, is bevrijdingstheologie eerder een politieke ideologie dan een bijbelse theologie. Er zou eerst iets anders gebeuren: God is uit op de bevrijding van mensen van de ergste macht, de boze, die recht op hen heeft door de open deur, zonde (Efz.2:2, 6:12). Nu is er een genadetijd om jezelf te overwinnen door de kracht van Jezus, voordat Christus komt en met alle vijanden afrekent die de wereld in hun greep houden (Hand.3:19-21, Opb.20).
   
   

"Zoals vele wegen naar Rome leiden, zo leiden alle godsdiensten naar dezelfde God", zeggen de inclusivisten. "Uiteindelijk komen wij toch allemaal bij dezelfde God uit, of hetzelfde doel". Is dat waar? Dat is alleen al op filosofische gronden een contradictio in terminis, zichzelf tegensprekend, selfdefeating, controversieel. Niet alle goden zijn dezelfde, hoe kunnen al die godsdiensten dan naar dezelfde God leiden? Ook zijn niet al hun doelen en plannen dezelfde, hoe kunnen zij dan alle mensen in dezelfde eeuwige bestemming brengen? Als ik mijn TomTom instel op Keulen, dan kom ik niet in Rome terecht en als ik naar Madrid rijd eindig ik niet in Londen. De wil van Allah is toch iets anders als het karakter van Adonai. Bovendien zijn hun middelen van redding niet dezelfde: In al die godsdiensten moet ik er op eigen kracht zien te komen, door meditatie, religieuze exercities, ascetisme, geforceerde nederigheid, desnoods zelfkastijding door geheelonthouding en vroeger spijkerbedden. Maar Jezus is voldoende, pende Paulus aan de Colossenzen (2:9-10). Met Jezus heb je de brandstof van de hemel in je tank: de Heilige Geest. Ergens anders pende hij: Help! Ik ellendig mens! Wie zal mij verlossen van het lichaam van deze dood?! Dank aan God voor Jezus Christus (Rom.7:24-25)! Hij komt eraan (Rom.8:21-23).

Adonai, de God van Abraham, Izaak en Jakob die wij met Israël dienen, is een andere dan Allah, die geen zoon heeft maar alleen een profeet, die alleen Zijn wil doet kennen maar niet zijn wezen, natuur en karakter. Adonai werd Immanuël, God met ons en onder ons: Hij zocht ons op omdat Hij verlangde bij ons te zijn en ons te redden. Hij deed er alles voor, zo graag wilde Hij ons. Maar in al die andere godsdiensten heeft geen god zich zó om mensen bekommerd door hen op te zoeken, als hen te worden, met hen te lijden en voor hen te sterven, en zelf de prijs te betalen die Hij vroeg. Zo spreken de 49 miljoen goden van de Hindoes elkaar allemaal tegen en leiden zij niet weinigen in het fatalisme van karma, lotsbestemming, zonder enige compassie. En de goden van de Grieken joegen angst aan zonder zich om hun mensen te bekommeren, terwijl die van de Kanaänieten kinderoffers eisten. Waar boeddha is gebleven weet niemand. Wat wij wel weten is dat Mohammed in zijn graf ligt, Boeddha ook en dat die goden niet thuis geven als je ze opbelt, maar dat Jezus is opgestaan.

Onze God, Adonai, Elohim, jaagt geen angst aan en heeft Zijn offer al ontvangen, Zijn Zoon, en Hem uit de dood teruggekregen, op de derde dag gelijk al, wat wij op Yom Ha'Bikkoerim, ons Pasen vieren (1 Cor.15:20). Je zou Hem toch subiet je leven geven als je weet dat Hij Zich om je bekommert en jou wil, en niet jouw religie of prestatie? Maria dacht dat Hij de tuinman was na Zijn opstanding alsof Hij haar een hint gaf: Adam was de eerste tuinman in Eden, Ik ben de Laatste (1 Cor.15:45). Adam werd een levende ziel, Ik ben een levendmakende geest (15:45b, 1 Joh.5:12). Als dat zo is, dan is er na Hem geen gelijke en geen andere.

De God van het christendom is de God van de Joden en een Drie-eenheid. Bij Hem is 1+1+1 niet 3 maar 1: Adonai Elohenoe, Adonai Echad! (Deut.6:5). Daarmee zijn alle andere het niet. Alhoewel onbegrepen eindeloos is Hij de grote beminnelijke tot in de oneindigheid. En Zijn visie op de werkelijkheid is eenvoudig, Hij geeft de meeste, beste en begrijpelijke antwoorden, en Zijn waarheid is op filosofische gronden intern consistent.

De kerk is een plek van ontmoeting met God en gelijkgestemden die Jezus omarmen, een plek van relatie. De kerk, schrijft Paulus, verkondigt Gods veelkleurige wijsheid (Efz.3:10) en dient Zijn eeuwige bedoelingen en voornemen: in Christus alles weer bijeen te brengen (Efz.1:10). Zij is een licht voor de natiën (Matt.5:14-16), smaakmakend zout dat bederf tegengaat (Matt.5:13), een brief aan de ongelovigen (2 Cor.3:2), de geur van God onder de mensen, de aroma van Christus (2 Cor.2:15). De kerk is Gods openbaring in de wereld omdat zij het Lichaam van Christus is, waarvan Hij het hoofd is (Efz.1:10, 22). De kerk is Gods spreken op aarde.

Jezus is de Weg, wandel erop, maar trap in de kerk niet op een bermbom, zou ik alleen wel willen zeggen. Wanneer God met mensen aan de gang gaat is er kracht, maar wanneer mensen met God aan de gang gaan loopt het vaak al gauw uit op religieuze kramp. God past niet in onze box en is groter dan onze theologie en beleving van Hem. Een plaatselijke kerk kan een toxisch religieus systeem worden waarbinnen mensen gegijzeld worden in de schijn van godsdienst met zijn religieuze psychosociale dynamieken (Col.2:16-18). Een religieus systeem kan beklemmend worden in plaats van bekrachtigend. Je kunt betoverd worden door angst in plaats van bedauwd met Gods kracht (Gal.3:1). Dat is kras gezegd maar daarom niet minder waar. Je kunt er je zicht op een echte relatie met God kwijtraken door Jezus uit het oog te verliezen, schrijft Paulus (vers 19, Gal.3:1). Christus is de volheid van God (Col.2:9). Bedenk dat er altijd zoiets is als de anthropologie van religie, de menselijke kant van godsdienst.

Misschien wel meer dan ooit heeft de wereld gezonde kerken nodig waar mensen niet worden gegijzeld maar vrijgezet, niet klein worden gehouden maar worden bekrachtigd, waar gemeenteleden firelighters zijn, geen firefighters.